Gelukkig hormoon

Door Nicolette de Nijs

Bij de naam serotonine denk je waarschijnlijk in eerste instantie aan een ernstige ziekte of een moeilijke naam voor een ingrediënt of medicijn. Niet iets om heel gelukkig van te worden. Niets is echter minder waar, serotonine is namelijk één van de vier belangrijkste zogenaamde gelukshormonen.

Er zijn meerdere ‘gelukshormonen’ die van invloed zijn op ons geluksgevoel, of een specifiek gedeelte ervan. Natuurlijk zijn er vele andere zaken die van invloed zijn op ons dagelijks geluk, de zogenaamde gelukshormonen hebben daar echter een significante invloed op. Om een voorbeeld te geven; met een hoog niveau aan serotonine in je lichaam zul je je rustig voelen, voldaan zijn, een open mind en heldere geest hebben en sociaal dominant zijn. Terwijl een laag niveau een gevoel van somberheid, angst, pessimisme en agressiviteit zal geven. Het is dus van groot belang ervoor te zorgen dat we op een natuurlijke manier voldoende, of zelfs zoveel mogelijk, serotonine aanmaken. 

Serotonine

Serotonine is misschien wel één van de belangrijkste hormonen in ons lichaam en heeft invloed op diverse lichaamsfuncties en gevoelens. In tegenstelling tot wat over het algemeen wordt gedacht, wordt het overgrote deel (95 procent) van de serotonine in ons lichaam in onze darmen aangemaakt. Slechts 5 procent wordt aangemaakt in onze hersenen. Het eerste is nog relatief nieuw voor de medische wetenschap en daarom onderwerp van onderzoek. Op dit moment wordt aangenomen dat het te maken heeft met de eetlust, maar de reden van de hoge activiteit van serotonine in de darmen is tot op heden nog een grote vraag. De kleinere concentratie in onze hersenen is onder andere betrokken bij de stemming, het sociale gedrag, het libido, de slaap, het geheugen en het vermogen om te leren. 

Een tekort aan serotonine in het lichaam kan leiden tot lichamelijke klachten en onaangename gevoelens, die logischerwijs met elkaar in verband staan. Daarbij is het tekort aan serotonine veelal niet de directe oorzaak maar heeft het juist een versterkend effect. Andersom heeft een behandeling met als doel het serotonine-gehalte te verhogen meestal direct een gunstig effect. 

Vermoeidheid

Als je weinig serotonine in je systeem hebt, is de kans groot dat je regelmatig behoefte hebt aan het eten van koolhydraten (suikers), zoals bijvoorbeeld het snaaien van allerlei zoetigheden. Hiervan is bekend dat het serotonine-niveau in de hersenen stijgt door de grotere beschikbaarheid van tryptofaan, de grondstof van serotonine. De productie van Serotonine, als gevolg van deze overmatige voedselinname, werkt verslavend. Je voelt je dus goed na het eten van koolhydraten, door de extra serotonine in je hersenen. De meeste mensen kennen bijvoorbeeld wel het gelukzalige gevoel na het eten van chocola. Het is echter een tijdelijke oplossing, het tekort aan serotonine, in combinatie met het overeten, zorgt namelijk voor verstoringen in het spijsverteringskanaal en overgewicht. Een en ander leidt tot een beduidend lager energieniveau en vermoeidheid.
Ondanks de vermoeidheid, wordt een laag niveau aan serotonine ook in verband gebracht met slapeloosheid. Dit kunnen we verklaren doordat serotonine een belangrijke rol speelt bij het aanmaken van melatonine. Dit is een hormoon dat erg belangrijk is voor het dag- en nachtritme. Door het gebrek aan serotonine ben je niet in staat om je lichaam tot rust te brengen, als voorbereiding op een goede nachtrust. Het tekort aan serotonine, gebrek aan slaap en energie kunnen er uiteindelijk toe leiden dat negatieve gevoelens ontwikkeld worden. Wat vervolgens onder andere depressiviteit, angst, emotionele overgevoeligheid, stemmingswisselingen en (over)gevoeligheid voor pijn en geluid, tot gevolg kan hebben. 

Gelukkig

Tot zover nog niets om gelukkig van te worden. Gelukkig is de oplossing even simpel als doeltreffend. Verhoging van het natuurlijke serotonine-gehalte zal direct zorgen voor het wegnemen en oplossen van de ongemakken, die door een (te) laag serotonine-gehalte worden veroorzaakt. Is makkelijk gezegd ook makkelijk gedaan? Je kunt natuurlijk naar de huisarts gaan en vragen om medicatie. Er zijn echter vele gezonde natuurlijke manieren om het natuurlijk serotonine-gehalte een flinke boost te geven.
Tijdens meditatie zijn we in staat om rustig en kalm te zitten en kunnen we alle gedachten loslaten, hiermee verhoog je het serotonine-niveau. Maar dat is niet alles: Mediteren verhoogt ook het slaapbevorderende hormoon melatonine.
Bewegen en sporten is eigenlijk de allerbeste manier om onze hormonen en neurotransmitters het beste in balans te brengen. Dus ook van serotonine. Ook indirect zal het effect hebben, want sporten zal de productie van tryptofaan verhogen. Tryptofaan komt via de bloedbaan in de hersenen, en zal direct gebruikt worden om serotonine aan te maken. Dit proces vindt niet alleen plaats tijdens het sporten, maar ook lang daarna.
Een makkelijke manier op Curaçao: zonlicht op je huid zal zorgen voor een extra aanmaak van serotonine. Je huid heeft een ingebouwd systeem dat, onder invloed van zonlicht, tryptofaan vrijgeeft in de bloedbaan. Na aankomst in de hersenen wordt ook dit direct gebruikt als primaire bouwsteen voor serotonine.

Verhogen 

Het serotonine-gehalte kunnen we verhogen door in ons dagelijks menu rekening te houden met componenten die daar op een natuurlijke manier voor zorg dragen, zoals:
– Ingrediënten die het gehalte aan vitamine B3, B6, en B12 teverhogen. Met name vitamine B6 kan helpen om de productie van serotonine op te schroeven. Vitamine B6 kun je onder andere vinden in peulvruchten, aardappelen, graanproducten, vis, eieren, en vlees.

– Kurkuma is een specerij die gewonnen wordt uit de Curcuma Longa. Curcumine, de werkzame stof in kurkuma, is een antidepressiva vanwege de positieve effecten op de productie van onder andere serotonine. Curcumine werkt ook positief vanaf de andere kant, de stof remt namelijk de activiteit van het enzym Monoamine Oxidase. Dit enzym is betrokken bij de afbraak van serotonine. 

– Door het drinken van alcohol, zal de serotonine in je lichaam na ongeveer drie kwartier fors dalen. Dus heeft het alcoholgebruik verminderen direct een positief effect. 

Het zal duidelijk zijn dat onze gezondheid en ons geluk in belangrijke mate wordt bestuurd door het niveau van serotonine in ons lichaam. Herken je één of meerdere symptomen van een serotonine-tekort, dan is de kans groot dat je daar een eind aan kan maken door regelmatig te mediteren, te sporten, in de zon te zitten en door je dagelijks menu af te stemmen op het verhogen van jouw serotonine-niveau.