Cannabis, het endocannabidoïde systeem en cannabidoïden
Door Elisabeth van Dijk
Cannabis Sativa, oftewel Marihuana, is een eenjarige plant die oorspronkelijk uit centraal Azië komt en reeds duizenden jaren gebruikt wordt voor medicinale en recreationele doeleinden. In 2737 voor Christus werd het gebruik van cannabis al beschreven in Chinese medische geschriften. In India wordt in oude religieuze geschriften een cannabisdrankje beschreven als een heilige drank, goed voor alles wat de mens nodig heeft. Ook de oude Grieken en Romeinen gebruikten cannabis voor onder andere de spijsvertering. Bij de oude Romeinen dienden cannabiskoekjes als middel om de stemming op feestjes te verhogen.
Ook in Westerse landen was de genezende werking van de cannabisplant bekend. De eerste Amerikaanse president, George Washington, kweekte cannabisplantjes in zijn tuin voor gezondheidsdoeleinden en de lijfarts van koningin Victoria zag het als een geneesmiddel voor hoest, hoofdpijn, astma en menstruatiepijnen. Pas in 1937 werd cannabis verboden in Amerika en gedegen onderzoek naar de therapeutische werking van de plant is jarenlang belemmerd door de illegale status van cannabis.
Endocannabinoïde
Het endocannabinoïde systeem is een lichaamseigen systeem dat uit cannabisachtige stoffen bestaat. Het lichaam maakt zelf cannabinoïden (stoffen die van nature voorkomen in cannabis) aan. Daardoor komt het dat het lichaam cannabis als lichaamseigen herkent. Het is inmiddels aangetoond dat het endocannabinoïde systeem in de hersenen betrokken is bij bepaalde processen in het lichaam, waaronder pijn, hongerig gevoel, bloeddruk en beweging. Er komen steeds sterkere aanwijzingen dat het endocannabinoïde systeem ook een belangrijke rol speelt bij de aansturing van bepaalde hersenfuncties, zoals het geheugen, aandacht en impulsiviteit. Endocannabinoïden werken onder andere als neuromodulatoren die de afgifte van andere neurotransmitters zoals GABA en glutamaat remmen of juist stimuleren.
Cannabinoïden
Er zijn zo’n 100 verschillende stoffen, die gerekend kunnen worden tot de cannabinoïden. Deze cannabinoïden worden alleen in de hennepplant aangetroffen. De meest bekende cannabinoïden zijn CBD en THC, waarbij de CBD-olie vrijelijk verkocht wordt, want binnen de Nederlandse wetgeving zijn CBD-producten met een THC-gehalte lager dan 0,2 procent legaal. De THC-olie valt echter onder lijst II van de Opiumwet en is formeel dus verboden. Sinds 1 juli 2017 is er een nieuwe wetgeving in werking getreden die verbiedt om auto te rijden wanneer de concentratie THC in je bloed hoger is dan 3,0 microgram per liter. Daarnaast gelden geen uitzonderingen meer voor medisch gebruik van cannabis. CBD en THC zijn echter slechts één klein deel van de puzzel. Onderzoekers menen dat verder onderzoek nodig is om volledig te begrijpen hoeveel bekende en onbekende cannabinoïden er zijn en hoe ze de effecten van cannabis vormen op de gezondheid.
Hoewel er dus volgens de laatste onderzoeken waarschijnlijk meer dan 100 verschillende cannabinoïden bestaan in de diverse soorten cannabis, zijn de belangrijkste tot nu toe onderzochte cannabinoïden onder andere de volgende:
CBD: werkt als antidepressiva, anti psychotisch, anti-epileptisch, neuro-protectief, ontspanning van de bloedvaten, tegen krampen en spasmen, tegen plaatselijk tekort aan doorbloeding, tegen snelle groei van kankercellen, antibacterieel en ontstekingsremmend, bevordert de slaap, antibraakmiddel, tegen diabetes type 2, tegen psoriasis, het verhoogt de darmperistaltiek, pijnstillend, bevorderend voor de botsterkte en het onderdrukt immunologische verschijnselen;
CBDV: werkt bevorderend voor de botsterkte;
CBN: werkt kalmerend, licht psychoactief, werkt tegen misselijkheid en is anti-epileptisch;
CBC: werkt tegen snelle groei van tumorcellen, anti microbieel, bevorderend voor de botgroei en -sterkte, pijnstillend en ontstekingsremmend;
CBG-A: Deze wordt beschouwd als de moeder der cannabinoïden, want vanuit dit component ontstaan alle andere cannabinoïden;
CBG: werkt bevorderend voor de botsterkte, is antibacterieel, stimuleert de groei van nieuwe hersencellen, goed tegen neuro-regeneratieve ziekten en werkt tegen snelle groei van tumorcellen;
THC: werkt pijnstillend, is psychoactief, ontstekingsremmend, tegen misselijkheid, werkt tegen snelle groei van tumorcellen en is rustgevend;
THCA: werkt tegen snelle groei van tumorcellen, vermindert angst en depressie en werkt tegen krampen en spasmen;
THCV: werkt anti-epileptisch, is bevorderend voor de botsterkte, remt de eetlust (regelt de bloedsuikerspiegel), tegen diabetes type 2 en is antibacterieel.
Cannabis wordt nog niet vergoed door de verzekeraars omdat er nog onvoldoende wetenschappelijk bewijs is. Daarnaast is de kwaliteit van het ‘bewijs’ in de onderzoeken naar de effectiviteit van cannabis bij de verschillende ziektebeelden niet optimaal. De onderzoekers zijn het ook niet met elkaar eens en verschillen van mening over de kracht van het bewijs. Hoewel de medicinale cannabis sinds 2003 in Nederlandse apotheken wordt verkocht, is er nog steeds te weinig onderzoek naar de werking gedaan.
Vanwege de vele positieve ervaringen van gebruikers van medicinale cannabis is verder onderzoek en kwaliteitscontrole gewenst, temeer daar het een ‘medicijn’ betreft dat door het lichaam herkend wordt als een lichaamseigen stof.
Over de auteur:
Liesbeth is naast jurist ook orthomoleculair therapeut, Ayurvedic practioner en Vitaliteitsadviseur voor bedrijven. Verder heeft zij de volgende trainingen en opleidingen gevolgd en hiervoor certificaten behaald: Voetreflexzone therapie, Reconnective Healing, the Journey van Brandon Bays, Personal Hormonal Profiling, Sportvasten Coach, Orthomoleculair Sportconsulent, Orthomoleculair Afslankconsulent, behandelprotocollen burn-out en diverse andere orthomoleculaire nascholingsmodules. Op dit moment volgt zij de 2-jarige opleiding Integrative Medicine.
