Kinderbrillen
Kinderogen zijn kwetsbaar, zorg voor genoeg rust en daglicht
Anno 2017 kunnen we er niet omheen: smartphones en tablets zijn prominent aanwezig in het leven van onze kinderen. Zeker pubers zitten regelmatig vastgeplakt aan hun geliefde schermpjes. En dat terwijl jonge ogen in de leeftijd van zes tot twintig jaar extra kwetsbaar zijn voor oogafwijkingen zoals myopie (bijziendheid). Verstandig omgaan met de risicofactoren kan de schade beperken.
‘Kinderen vaker bijziend door tablet en smartphone’. Al in 2015 waarschuwden onderzoekers van het Erasmus MC in Rotterdam dat steeds meer kinderen een bril nodig hebben om veraf goed te kunnen zien. Als grote boosdoeners werden de computers, smartphones en tablets genoemd. Lang kijken naar een scherm van dichtbij vergroot de kans op bijziendheid. Maar ook uren met je neus in de boeken bleek slecht voor jonge ogen. Dat laatste zal de meeste pubers als muziek in de oren klinken… Allereerst een stukje theorie:
Bijziendheid
Bijziendheid (myopie) is in feite een ‘groeifout’ in het optische systeem van het oog. Door een te lange oogbal of een te sterke ooglens worden afbeeldingen scherp geprojecteerd vóór het netvlies en niet erop zoals de bedoeling is. Dit zorgt voor een wazig zicht in de verte.
Een bijziend kind heeft hierdoor moeite om dingen op afstand scherp te zien. Het schoolbord bijvoorbeeld of de tv.
Bijziendheid kan gecorrigeerd worden met een bril of – op latere leeftijd – met contactlenzen met een negatieve (min)sterkte.
Erfelijkheid en omgevingsfactoren
Myopie begint meestal in de leeftijd van zes tot twaalf jaar. Omdat tijdens de tienerjaren het oog doorgroeit – en de ooglengte toeneemt – lopen pubers een groter risico om bijziend(er) te worden. Over de oorzaken zijn de wetenschappers het eens: bijziendheid is voor een deel erfelijk bepaald. Eén ouder met myopie geeft een verhoogde kans op een bijziend kind. De laatste jaren is echter gebleken dat ook levensstijl een grote rol speelt. Zit je kind liever binnen dan dat het buiten speelt? Verbergt je puber zich constant achter een beeldscherm? Leest je dochter of zoon vaak en vooral lang achterelkaar? Stuk voor stuk factoren die het risico op bijziendheid verhogen maar waar gelukkig wel iets aan te doen is.
Pauzes
Onderzoeken tonen aan dat kinderen die veel buiten zijn (minimaal 2 uur per dag) minder vaak bijziend zijn. Het Nederlandse Oogfonds adviseert dan ook om kinderen zoveel mogelijk buiten te laten spelen en vaak te laten sporten. Daglicht doet jonge ogen goed! Ook korte pauzes inbouwen tijdens beeldschermgebruik en lezen helpt: geef ieder half uur de ogen vijf minuten rust. Let erop dat het kind een boek, smartphone of tablet niet te dicht bij de ogen houdt. Zo kunt je je zoon of dochter leren om zuinig te zijn op hun kostbare ogen.
Bril nodig?
Kinderen merken vaak zelf niet dat ze minder goed in de verte kunnen zien. Sommige slechtziende kinderen proberen het zelfs te verbergen omdat ze liever geen bril willen dragen. Let daarom altijd goed op geknepen oogjes voor de tv of op het sportveld. En probeer je zoon of dochter ervan te overtuigen dat het tegenwoordig juist hip is om een bril te dragen. Meestal gaat er een wereld voor ze open met de nieuwe bril op.
Oogmeting
Voordat dat leuke, hippe montuur uitgezocht kan worden moet er eerst een oogmeting plaatsvinden. De oogarts of optometrist zal met behulp van verschillende oogtesten de exacte brilsterkte bepalen. Als blijkt dat een kind bijziend is kan dit gecorrigeerd worden met een bril met negatieve (min)sterkte. De brilsterkte zal zolang het kind in de groei is blijven veranderen. Het is daarom aan te raden om kinderogen regelmatig te laten controleren, minstens twee keer per jaar.
Kinderbril uitzoeken
Gelukkig ligt de tijd van saaie, oubollige kinderbrillen ver achter ons. Sterker nog: het is inmiddels zelf cool om een bril te dragen. Wel kan het uitzoeken van een kinderbril een flinke uitdaging zijn. Want waar moet je als ouder op letten? Hoe weet je welk montuur geschikt is voor je dochter of zoon?
Tips
Om de keuze wat gemakkelijker te maken zet ik een aantal tips op een rijtje:
Stijl en uitvoering: Dit zijn belangrijke factoren bij het uitzoeken van een kinderbril. Een bril is gezichtsbepalend, ook bij een kind. Veel kinderbrillen zijn kopietjes van volwassen brillen, kinderen zijn geneigd om de bril te kiezen die lijkt op de bril van papa of mama. Toch is het beter om de vorm van het gezichtje en de eigen uitstraling te laten bepalen welk montuur bij het kind past. Voor het ene kind is dat een felgekleurd en uitgesproken montuur en voor het andere kind een sportief model.
Kunststof of metaal: Kindermonturen kunnen tegenwoordig allemaal tegen een stootje. Of ze nu van kunststof of metaal zijn. Voordelen als licht in gewicht, duurzaam en betaalbaar gelden inmiddels dus ook voor de metalen monturen.
Comfort: Kleine neusjes zijn nog niet volledig ontwikkeld. Dat maakt het kiezen van een geschikt montuur voor jonge kinderen lastig. Metalen monturen hebben het voordeel dat de neusbruggen verstelbaar zijn. Laat de bril van je kind goed afstellen zodat hij niet van de neus afglijdt. De juiste brilveer speelt hierbij ook een belangrijke rol. Zo zijn krulveren ideaal voor de hele kleintjes en kunnen flexveren een waardevolle investering blijken tijdens wilde spelletjes.
Glazen: Kies bij een kinderbril altijd voor kunststof of polycarbonaat glazen. Dit zijn lichte materialen die veilig, kraswerend en zeer sterk zijn.
Bijziend of verziend, wat is het verschil?
De termen bijziend en verziend zorgen terecht weleens voor verwarring. Kort gezegd:
Iemand die dichtbij scherp kan zien maar in de verte niet, is bijziend. En iemand die in de verte scherp ziet maar dichtbij niet, is verziend. Bijziendheid komt vaker op jongere leeftijd voor, terwijl ouderen juist vaker last krijgen van verziendheid. Overigens komt het ook voor dat mensen een combinatie van beide oogafwijkingen hebben.
Gamen of schoolwerk?
Op school wordt steeds vaker met de computer gewerkt. Huiswerk staat in speciale onlineleersystemen en klasgenoten wisselen informatie uit via WhatsApp-groepjes. Beeldschermen worden allang niet meer alleen gebruikt om YouTube-filmpjes te kijken en om te gamen. Ze zijn inmiddels een vast onderdeel van het schoolsysteem.
Leer je kind daarom bewust om te gaan met beeldschermen en de gevaren ervan voor hun ogen.
