Wat Cochrane over het gif fluoride concludeert

Een Cochrane review is een publicatie door de Cochrane collaboration. De Cochrane collaboration is opgericht in 1993 als een internationaal netwerk van wetenschappers dat in 2013 meer dan 28.000 leden in meer dan 100 landen omvatte. De Cochrane Collaboration heeft zich ten doel gesteld om belangrijke vragen in de geneeskunde trachten te beantwoorden door een werkwijze die gebaseerd is op wetenschappelijk bewijs, ook wel ‘evidence-based medicine’ genoemd. 

Voor het wetenschappelijke bewijs maakt Cochrane review gebruik van een meta-analyse van gecontroleerde klinische onderzoeken naar het probleem, zoals dubbelblinde tests en ‘randomised controlled trials’ (RCT). Cochrane reviews worden beschouwd als de gouden standaard en hebben vaak een beslissende stem in debatten over medische onderwerpen. Alle Cochrane reviews worden opgenomen in “The Cochrane Library”. In 2013 waren circa 5.000 reviews in deze Library gepubliceerd. 

Werkwijze 

Bij een Cochrane Review worden via literatuuronderzoek eerst alle wetenschappelijke onderzoeken opgespoord die ooit over het probleem gepubliceerd zijn. Deze onderzoeken worden vervolgens kritisch bekeken, omdat veel, vooral ouder, onderzoek de toets der kritiek niet kan weerstaan: Er is bijvoorbeeld geen gebruik gemaakt van een controlegroep, of de beoordeling van de resultaten gebeurde niet dubbelblind. Dergelijke onderzoeken worden in de review niet meegenomen. De resterende, statistisch en methodologisch correct opgezette onderzoeken worden nu zo veel mogelijk samen gebundeld om het netto effect van de behandeling op een onderling zo vergelijkbaar mogelijke wijze te presenteren.

Het resultaat wordt meestal gepresenteerd als een kolom met de afzonderlijke onderzoeksresultaten, grafisch weergegeven als een gemiddelde met de bijbehorende standaarddeviatie. De nullijn (die het punt aangeeft waarin de behandeling geen effect heeft) loopt als een verticale streep door de grafiek. Komen de meeste onderzoeken aan dezelfde kant van de lijn terecht, dan is er kennelijk een effect van de behandeling ten opzichte van de controlegroep. Liggen ze links van de lijn, dan zijn de behandelingen minder goed dan de controle; liggen ze rechts, dan is de beoordeelde behandeling beter.

Deze methode geeft in een enkele oogopslag een indruk van de effectiviteit van een behandeling voor een gegeven aandoening, en heeft veel bijgedragen aan de tendens om te eisen dat een nieuwe behandeling evidence-based (door hard bewijs gesteund) moet zijn alvorens te worden ingevoerd.

Bron: Wikipedia

Dutch Cochrane Centre

Het Dutch Cochrane Centre (DCC) is hét kenniscentrum in Nederland op het gebied van evidence-based medicine (EBM). Het DCC is gespecialiseerd in het maken van systematische reviews over de effectiviteit en veiligheid van medische behandelingen en de validiteit van diagnostische tests. Daarnaast behoren methodologisch advies, methodiekontwikkeling en scholing op het gebied van EBM tot hun dienstverlening.
Het DCC vertegenwoordigt The Cochrane Collaboration in Nederland.
Nu u begrepen heeft wat een Cohrane review is en hoe zwaarwegend de uiteindelijke resultaten van de Cohrane review zijn is het interessant om de op 18 juni 2015 gepubliceerde eindresultaten goed te bekijken. 
Er zijn in totaal 20 onderzoeken op de effecten van gefluorideerd water op cariës en 135 studies op dentale fluorose geëvalueerd. Het bewijs werd op 19 februari 2015 geleverd.
Negentien onderzoeken over de effecten van water fluoridering werden geëvalueerd. Tandbederf in twee gemeenten vergeleken toen in dezelfde periode met het toedienen van fluoride werd begonnen. Na enkele jaren werd een tweede onderzoek verricht om te kijken wat het verschil in tandbederf was tussen die twee gemeenten. Ongeveer 70% van deze onderzoeken werden gedaan voor 1975. De  meer recente onderzoeken waarin de resultaten tussen de gemeenten vergeleken werden waar wel en geen fluoridering had plaatsgevonden werden niet meegenomen in de review omdat deze onderzoeken geen vergelijkingsmateriaal hadden over de periode voordat de onderzoeken begonnen waren.   

Verder werd er nog review van een onderzoek gedaan dat tandbederf had vergeleken in twee gebieden voordat fluoridering in een gebied was gestopt. Nogmaals werd gekeken of er een verschil aantoonbaar was. 
Ongeveer 73% van de onderzoeken over dentale fluorose werden gedaan op plaatsen waar van nature fluoride in het water (dus niet toegevoegd) aanwezig was. Sommige plekken hadden niveaus tot 5 ppm (parts per million). 

Het resultaat

De resultaten uit de oude onderzoeken waren niet toepasbaar meer in het huidige tijdperk. Uit de “before en after” onderzoeken werden geen voordelen gevonden bij toepassing van fluoride voor ouderen. 
Tevens was er onvoldoende informatie over de effecten bij het stoppen van waterfluoridering. 
Er werd onvoldoende informatie gevonden om te bepalen dat het toedienen van fluoride verschil uitmaakt in tandbederf bij kinderen uit een armer milieu of kinderen uit gezinnen met een welvarende achtergrond. 
Over de gehele linie werd geconcludeerd dat waar de hoogte van fluoride 0,7 ppm bedraagt er een kans bestaat dat ongeveer 12% van de mensen met dentale fluorosis zich zorgen maakt over hoe hun tanden eruit zien. 

De eindconclusie

De eindconclusie van de onderzoekers wordt hier in het Engels geplaatst om te voorkomen dat er enig misverstand zou kunnen ontstaan door een onjuiste vertaling:
Authors’ conclusions: 
There is very little contemporary evidence, meeting the review’s inclusion criteria, that has evaluated the effectiveness of water fluoridation for the prevention of caries.
The available data come predominantly from studies conducted prior to 1975, and indicate that water fluoridation is effective at reducing caries levels in both deciduous and permanent dentition in children. Our confidence in the size of the effect estimates is limited by the observational nature of the study designs, the high risk of bias within the studies and, importantly, the applicability of the evidence to current lifestyles. The decision to implement a water fluoridation program relies upon an understanding of the population’s oral health behavior (e.g. use of fluoride toothpaste), the availability and uptake of other caries prevention strategies, their diet and consumption of tap water and the movement/migration of the population. There is insufficient evidence to determine whether water fluoridation results in a change in disparities in caries levels across SES. We did not identify any evidence, meeting the review’s inclusion criteria, to determine the effectiveness of water fluoridation for preventing caries in adults.
There is insufficient information to determine the effect on caries levels of stopping water fluoridation programs.
There is a significant association between dental fluorosis (of aesthetic concern or all levels of dental fluorosis) and fluoride level. The evidence is limited due to high risk of bias within the studies and substantial between-study variation.
Met andere woorden of vrij vertaald: Er is onvoldoende bewijs dat toediening van fluoride enig verschil zou uitmaken bij het voorkomen van tandbederf en er is een duidelijk associatie gevonden tussen dentale fluorose en de hoeveelheid fluoride.