Bewust boodschappen doen

Op het etiket staat precies wat de mogelijke gevolgen zijn voor uw gezondheid

Het wordt steeds moeilijker om de juiste keuzes te maken in de supermarkt. U bent snel geneigd zich te laten beïnvloeden door de prijs, de kleuren die gebruikt zijn op de verpakking, de reclameborden die u op straat ziet, de advertenties in de krant of de flitsende beelden van jonge sportieve modellen die u op televisie ziet. Maak het uzelf gemakkelijk en bepaal uw inkoopstrategie. Laat u niet misleiden, verleiden of afleiden. Het inkopen moet een belangrijk doel dienen, namelijk: de gezondheid van u en uw gezin…. En daar betaalt u voor!

1. Ga nooit met honger naar de supermarkt

Zorg ervoor dat u al gegeten hebt voordat u naar de supermarkt gaat. In de supermarkt ziet en ruikt (vooral bij de afdeling waar de bakkerij te vinden is) u gerechten en etenswaar dat u doet watertanden. In het lichaam vinden direct processen plaats zodra u het voedsel heeft geroken. Door de honger neemt u vaak producten mee die niet nodig zijn; het zijn meestal producten die u tijdens rit naar huis al openmaakt en u begint te ‘snoepen’. Inkopen doen rond etenstijd is daarom ook funest omdat de organen al bepaalde lichaamssappen aan het produceren zijn omdat het immers al etenstijd is. De pancreas produceert insuline om de koolhydraten (suikers) te kunnen verteren, de lever maakt al gal aan en stuurt de gal naar de galblaas om vetten te verteren die dadelijk in het lichaam gebracht worden en de maag vermeerdert de maagsappen om direct het voedsel te kunnen verteren. 

2. Laat de kinderen, als het enigszins mogelijk is, niet meegaan tijdens het boodschappen doen.

Kinderen vragen veel aandacht en willen meestal juist de verkeerde producten mee naar huis nemen. Begrijpelijk want u kijkt naar wat er allemaal in zit en zult alleen maar het allerbeste kiezen voor uw kind. U weet wat suiker, kleurstoffen en andere chemische additieven allemaal veroorzaken. Uw kind weet dat niet en snapt niet dat de koorts, huiduitslag en buikpijn door deze producten veroorzaakt wordt. U kent ook de strategie van de supermarkten om kinderen te verleiden: snoepgoed en andere lekkernijen zijn op ooghoogte van een kind geplaatst. Ook als het kind in de boodschappenwagen zit moet het gemakkelijk verleid worden om juist deze schadelijke producten te kunnen grijpen. De laatste plek die gevaarlijk is, is de kassa. Daar bij de kassa staan de lekkernijen wederom uitgestald en vaak ontstaan daar ook de discussies tussen moeder en kind….. terwijl alle omstanders kijken en zich afvragen “wie zal dit gevecht winnen?”

3. Weet wat goed is voor uw lichaam

U weet als geen ander precies wat goed is voor uw lichaam en wat de reacties van het lichaam zijn als u faalt. Als gebleken is dat u bijvoorbeeld melk moeilijk of niet kunt verteren dan moet u zich verdiepen in dat onderwerp en vervolgens uitzoeken waar overal melk in verwekt wordt. Ook doet u er goed aan om alle andere namen waarmee melk aangeduid of bedoeld wordt te kennen. Het is goed om te weten welke producten u zou kunnen vervangen. Mocht u een ‘nieuw’ product tegenkomen, dan kunt u direct de voor u schadelijke ingrediënten of substanties herkennen en vermijden. Hetzelfde geldt voor ingrediënten en additieven die astma (zuivel), hartklachten (MSG), zenuwaandoeningen (zoetstoffen), geheugenstoornissen (aluminium) of andere klachten kunnen veroorzaken.

5. Doorzie de mooie aanprijzingen

Begrijp dat de producent een hele studie maakt van hoe hij u het best kan overtuigen om zijn/haar product te kopen. Val niet voor schreeuwerige advertenties, kreten of beloftes. Laat u niet verleiden door aanprijzingen zoals “in de aanbieding, uw laatste kans, uitverkoop of afgeprijsd”. Meestal wordt een product afgeprijsd omdat de vervaldatum snel nadert of omdat het product uit de handel genomen gaat worden of dat het product niet meer besteld wordt. Is toevallig het product dat u gewend bent te gebruiken in de aanbieding, dan is uw keuze snel gemaakt. Verander nooit te snel van uw vertrouwde product of merk naar een onbekend merk alleen maar omdat het afgeprijsd is. Let ook op woorden zoals “natuurlijk”, “puur”, “zonder kunstmatige kleurstoffen” en “suikervrij”. Vaak worden deze aanprijzingen onterecht gebruikt en blijkt dat ondanks het op het etiket staat, het product toch niet ‘natuurlijk’ is.

 6. Kijk niet eerst naar de prijs

Lees eerst wat er op het etiket vermeld staat en bekijk de ingrediënten. Pas als het product -volgens de etikettering- voldoet aan uw eisen of verlangen, dan kunt u bepalen of de prijs overeenkomt met uw verwachting. Lees ook de kleine letters en wees wantrouwend als het zo klein vermeld staat dat het bijna onmogelijk is om te lezen. Bedenk dan altijd: als het zo belangrijk is om die tekst op het etiket te plaatsen, waarom wordt het dan zo klein of onleesbaar geplaatst? Meestal betekent het dat u juist daarom extra aandacht moet besteden aan lezen wat er vermeld wordt en dat moeilijk te lezen is. Draagt u een bril? Neem dan altijd uw leesbril mee als u inkopen gaat doen. Ook bij de kassa is het belangrijk dat u meekijkt en leest wat er aangeslagen wordt. De kassajuffrouw kan het ook eens fout hebben of de code kan ook verkeerd ingevoerd of niet aangepast zijn.

7. Let op de vervaldatum

Volgens de Warenwet moet op elke verpakking te lezen zijn hoelang een product houdbaar is. Uitzonderingen zijn producten als zout, suiker, snoep, kauwgum, wijn en producten die direct verkocht worden (zoals een belegd broodje, patat, pasteitje, fast food). De houdbaarheidsdatum moet altijd vermeld worden, zodat de consument weet tot op welke dag een product zonder gevaar gebruikt kan worden. Soms is het even zoeken, want de fabrikant verzint de meest onmogelijke plekken om de uiterste gebruiksdatum te vermelden. Met het vermelden van de uiterste gebruiksdatum, houdbaarheidsdatum of vervaldatum garandeert de fabrikant dat het levensmiddel of product tot die datum alle eigenschappen als geur, smaak en bijvoorbeeld dikte, stroperigheid of knapperigheid nog heeft. De datum is alleen geldig bij een ongeopende verpakking. Zodra de verpakking geopend wordt, is de datum op de verpakking niet meer geldig. Voor een reeds geopend product zijn ‘de dagen geteld’. De fabrikant, leverancier of winkel moet zich ook houden aan de voorgeschreven methode van opslag en bewaring van het product. Dit heet een ‘bewaarvoorschrift’. Een bewaarvoorschrift moet op de verpakking staan als levensmiddelen door invloeden van buitenaf (licht, temperatuur, zon of vochtigheid) kunnen bederven.

Over het algemeen worden twee verschillende vermeldingen gehanteerd:

1. De “uiterste consumptiedatum”, “uiterste verkoopdatum” of “te gebruiken tot”. Dit is een vermelding als het een zeer bederfelijke product betreft zoals verse vis, rauw vlees en gemalen vlees (zoals gehakt), bereide gerechten, voorgesneden groenten, enzovoort. De uiterste verbruiks- of consumptiedatum wordt aangegeven met ‘te gebruiken tot ….’ of ‘tenminste houdbaar tot …’. In de Verenigde Staten wordt de aanduiding ‘best before’ gebruikt. Na de aanduiding volgt de datum. Meestal eerst de dag, gevolgd door de maand en daarna het jaar. Deze datum betekent dat op die dag de uiterste consumptiedatum bereikt is en dat de kwaliteit niet meer gewaarborgd kan worden. Het voorverpakte product kan niet meer gegeten of gedronken worden, omdat er rottingsverschijnselen (door bacteriegroei), chemische reacties en daardoor smaakverandering kan plaatsvinden. Het product moet uit de handel genomen worden en vernietigd worden.
Na deze datum is de verkoper verplicht het product uit de schappen te halen en niet meer te verkopen, ook niet in prijs te verlagen en zelfs niet gratis weg te geven (drie halen en twee betalen). U zult uiterst voorzichtig moeten zijn, omdat de winkelier vaak de mazen in het net kent om het product toch in uw boodschappenmandje terecht te laten komen.

2. De “minimale houdbaarheidsdatum”, gewoonlijk “vervaldatum”, “ten minste houdbaar tot” (ook als THT afgekort) of “uiterste houdbaarheidsdatum” genoemd. In de Verenigde Staten wordt dat aangegeven als: ‘expiration date’. Deze aanduiding vindt u over het algemeen op producten die microbiologisch stabieler zijn. Meestal is de bewaartijd van het product ook langer. Dit ziet u bijvoorbeeld op blikwaar, droge producten en halffabrikaten. Bij deze producten is het gevaar niet groot als ze toch gebruikt worden na de vermelde datum. Indien de handelaar het product toch aan de man brengt is het geen direct gevaar voor de gezondheid en ook geen overtreding van de wet. Dit houdt dus in dat u bij melk, vers vlees en voorgesneden groenten nooit een ‘minimale houdbaarheidsdatum zult zien. Op zo’n product zal altijd een vermelding zijn zoals ‘te gebruiken tot’ of ‘uiterste verkoopdatum’.

De houdbaarheidsdatum
De houdbaarheidsdatum mag, afhankelijk van het product en wijze van verpakking op verschillende manieren aangegeven worden. Op producten die korter dan drie maanden houdbaar zijn moeten dag en maand vermeld worden. Op producten die tussen de drie en achttien maanden houdbaar zijn, moeten maand en jaar op het etiket vermeld worden. Op producten die langer dan achttien maanden houdbaar zijn, hoeft alleen het jaartal vermeld te worden.

8. Vergelijk producten

Vaak worden verschillende producten door eenzelfde fabrikant gemaakt. Kijk daarom naar de naam van de fabrikant. Vaak kunt u de gelijkenis ook zien aan de wijze van verpakking, vormgeving en gebruikte materiaal.
Vaak betaalt u extra alleen voor de naam. De ingrediënten en kwaliteit zijn precies hetzelfde. In dit geval mag de prijs de doorslaggevende factor zijn.

9. Bepaal vooraf wat u nodig heeft en de hoeveelheid die u wilt kopen.

Het is belangrijk om al thuis te bepalen hoeveel u precies nodig heeft van een bepaald product. Dit voorkomt dat u eten moet weggooien.
Er zijn wel voldoende argumenten om extra in te kopen en ook extra te kopen. U kunt dan in een keer een gerecht klaarmaken en een gedeelte in de vriezer doen. Na een week kunt u hetzelfde gerecht met een beetje fantasie anders serveren en het gehele gezin zal u complimenten geven. Ook de tijd die u in de keuken doorbrengt kunt u drastisch verminderen hetgeen ook kostenvermindering betekent.

10. Bewaring

Let op hoe uw gekochte goederen bewaard, ingepakt en vervoerd worden. De jongens of meisjes bij de kassa die u helpen bij het inpakken en het dragen naar de auto van uw inkopen moet u goed in de gaten houden. Bespaar teleurstelling en ergernis doordat er zwaardere producten op de zachte en delicate producten gelegd zijn. U mag ook gerust aan de kassière aangeven dat u het niet op prijs stelt dat er met uw voedsel of levensmiddelen ruw omgegaan wordt.