Grotere en sterkere spieren zonder hormoonpreparaten
De formule voor het ontwikkelen voor een mooi ontwikkeld lichaam
met krachtige spieren is eenvoudig en simpel: trainen!
Vel over been, te mager, te dik, vetkwabben en andere “afwijkingen”
zijn vaak ongewenst. Krachtige spieren is voor velen een teken van
een gezond lichaam dat graag gezien wordt door iedereen. Jongeren,
zowel jongens als meisjes, kiezen vaak voor een korte weg naar de
prestatieverhogende middelen beter bekend als de anabole
steroïden.
Anabole steroïden, ook wel anabole androgene steroïden (AAS) genaamd, zijn
prestatieverhogende middelen die vooral worden gebruikt om groter en sterker te
worden. Tot deze categorie behoren vooral de anabolen die afgeleid zijn van het
mannelijke geslachtshormoon testosteron. Er bestaat ook een aantal stoffen die
spieropbouwend werken maar geen anabolen zijn. Sommige anabole steroïden zijn in
pilvorm verkrijgbaar terwijl andere steroïden via injectie intramusculair toegediend
worden. Helaas is deze “short-cut” naar sterke, grote spieren niet zonder risico’s.
Anabole steroïden worden wereldwijd uit de officiële handel genomen terwijl de vraag
naar deze middelen steeds gehoord wordt. Vooral onder de amateursporters worden
deze middelen steeds populairder.
Testosteron
Anabole middelen kunnen verdeeld worden in twee groepen: de androgene anabole
steroïden en andere anabole middelen. De androgene anabole steroïden worden ook
weer onderverdeeld in twee groepen, namelijk de eerste groep de endogene ofwel
lichaamseigen stoffen, zoals het mannelijke geslachtshormoon testosteron en het
afgeleide “epitestosteron” en de bijbehorende stofwisselingsproducten. De tweede groep
bestaat uit exogene ofwel anabole androgene steroïden die van buitenaf, bijvoorbeeld
door tabletten of injecties in het lichaam gebracht worden. Daarnaast zijn er nog pro-
hormonen (voorlopers van testosteron) die omgezet kunnen worden in een werkzaam
anabool. Deze kan in het lichaam worden aangemaakt, maar kan ook in de vorm van
een pil of injectie worden toegediend.
Anabolen
Androgene anabole steroïden, afgekort anabolen, zijn afgeleid van het mannelijke
geslachtshormoon testosteron. Testosteron zorgt voor de ontwikkeling van de
mannelijke secundaire geslachtskenmerken, zoals een zware stem, baardgroei,
borsthaar, ontwikkeling van de geslachtsdelen maar ook het mannelijke ‘macho’ gedrag.
Daarnaast stimuleert het de aanmaak van eiwitten in de spieren waardoor deze groter
en sterker worden. In de puberteit is bij jongens de werking van testosteron duidelijk te
zien. Het lichaam maakt dan meer testosteron. Testosteron is een hormoon dat bij
mannen in de testikels (zaadballen) en in de bijnierschors wordt gemaakt en bij vrouwen
in de ovaria (eierstokken). Mannen maken veel meer testosteron aan dan vrouwen. Een
hormoon is een stof die door een klier in het lichaam aangemaakt wordt en via het bloed
naar organen wordt vervoerd om de werking uit te oefenen. De aanmaak van hormonen
wordt vaak ook weer door andere hormonen gereguleerd. Als er veel testosteron is
aangemaakt dan wordt de aanmaak weer teruggebracht. Door de werking van
testosteron zien we een snellere verandering in spiergroei. Bij een oudere man gaat de
spiergroei veel langzamer vanwege het lage testosteronniveau. In de puberteit verandert
onder invloed van testosteron een jongen in een man.
Namaak
De ontdekker van de synthetische steroïden is John B. Ziegler. Hij begeleidde in 1954
als ploegarts het Amerikaans gewichthefferteam in het wereldkampioenschap te Wenen.
Nadat een Russische collega hem had ingelicht over het gebruik van synthetische
testosteron bij hun atleten ging hij zelf aan de slag en ontwikkelde het product Dianabol,
de moeder van alle anabolen. Jaren later echter kreeg hij zijn atleten over de vloer met
klachten als vergrote prostaat, moeilijkheden bij het urineren, leverziektes en afwijkingen
aan de teelballen.
Anabole steroïden zijn synthetische steroïden afgeleid van het mannelijk
geslachtshormoon testosteron. Vanwege de werking van testosteron wordt het vaak als
doping in de sportwereld bebruikt. Het wordt net zoals vele andere hormonen gemaakt
uit cholesterol. De naam steroïde heeft betrekking op de chemische structuur van de
androgene anabole steroïden. Deze laat de typische zeshoekjes zien. Qua chemische
structuur vertoont het veel overeenkomst met cholesterol. En dat is niet zo vreemd, want
cholesterol wordt via diverse tussenstapjes omgezet in testosteron. Bij het synthetisch
namaken van testosteron ontstaan er krachtigere androgene anabole steroïden met een
langere werkingsduur. Ondanks verwoede pogingen is men er niet in geslaagd om de
vermannelijkende (androgene) en spieropbouwende (anabole) effecten te scheiden.
Omdat vaak alleen de spieropbouw gewenst is, worden de androgene effecten als
ongewenste bijwerkingen gezien. Elk anabool steroïd heeft dus zowel vermannelijkende
als spieropbouwende effecten. Men behoort dan ook eigenlijk te spreken over
androgene anabole steroïden. In de volksmond wordt echter gesproken over anabole
steroïden of anabolen. Anabolen zijn eigenlijk geneesmiddelen (zoals Nandrolon en
Stanozolol) die ondere andere gebruikt worden bij de bestrijding van borst en
prostaatkanker (zoals “deca durabolin”). Vele anabolen steroïden hebben zowel direct
als indirect een effect op de gezondheid.
In de sport worden anabole middelen gebruikt vanwege de effecten op de spieropbouw. Dit geldt vooral voor sporten waarbij kracht een belangrijke rol speelt. Anabolen stimuleren niet alleen de eiwitaanmaak in de spieren, maar ze gaan ook de afbraak van spiereiwit tegen. Hierdoor krijgt de gebruiker dikkere en sterkere spieren.
Deze werking treedt vooral op wanneer er intensief getraind wordt en als de voeding voldoende
eiwitten levert. Dit is de reden waarom sporters vaak meer eiwitten gebruiken omdat de eiwitten de spieren sneller in volume doen toenemen. Melk en kaas zijn hier voorbeelden van, maar wat meer gebruikt wordt zijn eiwitshakes.
Het eten van voldoende koolhydraten zorgt er voor dat u langer kunt doorgaan tijdens de trainingen. Wanneer u niet voldoende koolhydraten eet, verbrandt uw lichaam spieren, wat zeker niet bevorderlijk is bij een spieropbouwend programma. Koolhydraatrijke voedingsmiddelen zijn aardappelen, bananen en pasta. De voeding van bijvoorbeeld wielrenners bestaat voornamelijk uit pasta en bananen.
Neveneffecten
Anabolen hebben echter ook neveneffecten. Het voornaamste neveneffect bij het gebruik van Anabolen steroïden is de hoeveelheid oestrogeen die in uw lichaam zit, zeker na een zware kuur ligt de testosteronproductie zo goed als plat. Daardoor kunnen mannen bij langdurig gebruik, en te hoge dosissen borsten vormen als ze er geen nakuur bij nemen. Een nakuur is meestal bedoeld om de gewonnen massa te behouden na de kuur. Nog een belangrijke reden voor de nakuur is dat deze zorgt voor het terug op gang komen van de testoseronproductie en het neutraliseren van de lever. De meeste Anabolen steroïden zijn toxisch voor de lever, met name dianabol is erg giftig en moeilijk afbreekbaar. Daarom dient bij deze steroïde zeker een goede nakuur genomen te worden. Zo kan het gebruik van anabolen leiden tot een vette huid en acné dat met name op het gezicht en de rug voorkomt. Mensen die aanleg voor acne hebben, krijgen van dit symptoon het meeste last. Belangrijk hier is het om de persoonlijke hygïene in de gaten te houden. Bij overgebruik kunnen inwendige bloedingen in het
maag- en darmkanaal ontstaan, men heeft een verhoogde kans op hartaandoeningen en niercrisis. Bij extreme hoge doses komt elk orgaan in de gevarenzone en riskeert u de uitval van alle organen inclusief het hart wat leidt tot een hartstilstand. Een verhoogde bloeddruk, door de afname van het goede cholesterol in het lichaam. Mannen hebben een verhoogde kans op impotentie en over het algemeen een pijnlijke erectie. Nierziekten en verhoogde kans op nierstenen, een vergrote prostaat, wat bij overgebruik moeilijkheden kan geven bij het plassen. Daarnaast kan het gebruik van anabolen bij mannen leiden tot een verminderde vruchtbaarheid, het krimpen van de zaadballen, vrouwelijke borstvorming, aanhoudende pijnlijke erecties en prostaatvergroting. Vrouwen kunnen te maken krijgen met menstruatiestoornissen en vermannelijkende (androgene) effecten, zoals borstverkleining, stemverlaging, mannelijke lichaamsbeharing en groei van de clitoris. Tot slot kan het gebruik van anabole steroïden door jongeren leiden tot het voortijdig stoppen van de groei. De bijwerkingen kunnen in sommige gevallen bijzonder gevaarlijk tot dodelijk zijn. Zeker bij hoge doses kunnen veel anabole steroïden gevaarlijk zijn. Anabole steroïden veroorzaken tevens een toename in agressie die meestal op de naaste omgeving geuit wordt.
Bij een dopingcontrole wordt door de sporter urine afgegeven en die wordt naar een dopinglaboratorium gestuurd.
Daar wordt in de urine gekeken of er anabolen of afbraakproducten van anabolen in zitten.
Ook wordt er gekeken naar testosteron en epitestosteron. Omdat testosteron en epitestosteron gewoon in het lichaam voorkomen kijkt men naar de verhouding tussen testosteron en epitestosteron, de zogenaamde T/E-ratio.
Epitestosteron is een lichaamseigen stof die veel op testosteron lijkt, maar waarvan de functie nog niet is opgehelderd.
Gemiddeld komen deze stoffen evenveel voor in het lichaam en is er dus een verhouding van 1:1, maar het komt ook wel voor dat de verhouding 4:1 is en uitschieters naar boven zijn ook mogelijk tot zelfs 10:1. Bij een dopingcontrole mag er niet meer dan vier keer zoveel testosteron dan epitestosteron in de urine voorkomen.
Bij een T/E-ratio hoger dan 4 wordt er aanvullend onderzoek gedaan om een indicatie voor de toediening van testosteron en toediening
van prohormonen van testosteron uit te sluiten.
In de sport kan het anabool steroïde epitestosteron worden gebruikt om de aanwezigheid van testosteron te verbloemen.
Bij de dopingcontrole wordt er gekeken naar de verhouding testosteron en epitestosteron, ofwel de T/E-ratio. Normaliter
bedraagt deze 1, maar waarden tot en met 4 worden bij een opingcontrole nog als normaal gezien.
Het komt wel eens voor dat een sporter een hogere testosteronwaarde heeft dan normaal wordt gevonden. Als dat het geval is wordt er aanvullend onderzoek gedaan.
Zo wordt er gekeken of er eerdere urinemonsters zijn waarin een verhoogde testosteronwaarde is gevonden. Ook wordt dan aanvullend onderzoek gedaan met behulp van de zogenaamde “isotoop ratio-massaspectometrie” (IRMS-methode).
Met deze methode wordt gekeken of het teveel aan testosteron komt door een eigen hogere aanmaak of dat de testosteron van buitenaf komt, bijvoorbeeld via een injectie.
Steroïden kunnen de volgende klachten veroorzaken:
Acne op het gezicht, de borstkas en de rug;
Ontwikkeling van borsten (gynecomastie) door oestrogeenvorming;
Levertumoren, cirrose en geelzucht kunnen optreden (vooral bij een overdosis van orale
steroïden);
Pijn in maag – en darmkanaal en mogelijke bloedingen;
Vergroting van de prostaat bij mannen (moeilijkheden bij urineren, sommige ‘anabole sporters'
hebben sondes nodig om te urineren);
Optreding van ‘striemen’ in de huid door de fenomenaal snel groeiende spiermassa;
Opgezwollen gezicht door vasthouden van water (problemen in de osmoseregeling);
Vergrote kans op hartaandoeningen;
Hoge bloeddruk en afname van de goede cholesterol;
Bij mannen kunnen testikels tijdelijk een kleinere vorm aannemen indien er geen voorzorg voor
wordt getroffen;
Bij mannen verhoogt het de kans op impotentie;
Stoornissen in de bloedstolling (tromboses);
Kans op cataract;
Haaruitval.
De keuze is dus eenvoudig en veilig. Kies altijd voor een anabole steroide-vrije opbouw
van de spieren. Zonder twijfel zal de weg naar spierontwikkeling veel langer duren, maar
de ontwikkeling is vervolgens ook langduriger. Bij de keuze op een anabole
steroïdenvrije opbouw van de spieren voorkomt u tevens vele lichamelijke klachten die
plotseling kunnen optreden.
Zoek daarom altijd een goede sportschool uit en kijk goed wat er in de kantine of aan de
“juice-bar” aangeboden wordt.
Er zijn goede eiwitpoeders verkrijgbaar. Lees altijd eerst het etiket en als het in
onbegrijpelijke taal aangeprezen wordt, vraag dan om uitleg bij een deskundige
(sportarts, sport-fysiotherapeut of een dietiste).
Er zijn ook verschillende kruiden, homeopatische middelen, chinese kruiden en
supplementen verkrijgbaar. Ook dan is het altijd aangeraden om deskundige hulp
(homeopaat) in te roepen.
Dehydroepiandrosteron (DHEA)
Dehydroepiandrosteron (DHEA) is een steroïde hormoon dat door de bijnieren, de
geslachtsklieren, vetweefsel en de huid wordt aangemaakt uit cholesterol. DHEA is een
natuurlijke precursor ofwel prohormoon van androsteendion, dat verder omgezet kan worden in
het androgeen testosteron en de oestrogenen oestron en oestradiol.
DHEA is echter geen anabole steroïde, het heeft namelijk geen aantoonbare anabole (weefsel-
en spieropbouwende) werking. DHEA wordt bij de mens in grote hoeveelheden aangemaakt door
de bijnieren op leeftijden tussen de 20 en 30 jaar en neemt daarna gestadig af. De gemiddelde
gehaltes aan DHEA in het bloed komen goed overeen met de inverse sterfte-ratio per
leeftijdsklasse, tevens is er een opmerkelijke omgekeerde correlatie tussen bepaalde
volksziektes als diabetes, hart en vaatziekten, kanker met DHEA-gehaltes in het bloed. Dit heeft
geleid tot de voorlopig nog onbewezen aanname door een aantal medici dat suppletie van DHEA
bij mensen op hogere leeftijd (vanaf 40 jaar) de mortaliteit zou kunnen terugdringen en de
gemiddelde leeftijd zou kunnen verhogen. DHEA wordt ook wel het anti-stresshormoon genoemd
vanwege de bewezen positieve werking op het humeur en bij depressiviteit, de werkingswijze is
echter onduidelijk. Een andere bewezen werking bij suppletie is de verbetering en mogelijke
normalisering van het immuunsysteem en tegengaan van osteoporose.