Eilanden confronteren met zeespiegelstijging
Het Globale zeeniveau is gestegen in de afgelopen eeuw, en de snelheid is toegenomen in de afgelopen decennia. De zeespiegel is met een gemiddelde van 6,6 centimeter gestegen in de afgelopen twintig jaar- het hoogste jaargemiddelde in het satellietrecord (1993-heden). Bodemmonsters, peilschaal-lezingen, en satellietmetingen geven aan dat in de afgelopen eeuw, het globale gemiddelde zeeniveau is gestegen met 10 tot 20 centimeter. Deze stijgsnelheid is ongeveer tweemaal de gemiddelde snelheid van de voorgaande tachtig jaar.
Broeikasgassen komen van nature voor in de atmosfeer van de aarde, maar worden ook toegevoegd door menselijke activiteiten. Dit gebeurt hoofdzakelijk door het verbranden van fossiele brandstoffen, zoals steenkool, aardolie en aardgas, die kooldioxide afgeven aan de atmosfeer. De twee belangrijkste oorzaken van globale zeespiegelstijging zijn thermische uitzetting veroorzaakt door verwarming van de oceaan (omdat water uitzet bij opwarming) en versneld smelten van landijsmassa, zoals gletsjers en ijskappen. De oceanen absorberen meer dan 90 procent van de warmte van de verhoogde atmosferische emissies van de menselijke activiteiten. Deze emissies veroorzaken ook gewichtige oppervlaktetemperatuurstijgingen.
Erosie
Als de zeespiegel zo snel blijft stijgen, kan zelfs een kleine toename verwoestende gevolgen voor het kustleefgebied hebben. Een stijging van de zeespiegel betekent dat vernietigende stormvloeden verder dan ooit landinwaarts kunnen instromen, wat ook vaker overlast door overstromingen zal veroorzaken. De huidige overlast door overstromingen in kustgemeenschappen wordt op tenminste 300 procent hoger geschat vergeleken met slechts vijftig jaar geleden.
Als zeewater verder het land binnenstroomt, kan zich ernstige erosie voordoen. Dit heeft negatieve gevolgen voor het moerasland en de aquifer door bijvoorbeeld verontreiniging veroorzaakt door overvloedige nitraten van landbouwgrond, met als gevolg de aantasting van de leefomgeving van onder anderen vissen, vogels en planten.
Aquifer
Een aquifer, Latijn voor water en dragen, is een watervoerende laag in de ondergrond (bijvoorbeeld zand). Vanuit een aquifer kan water gewonnen worden via een bron. Verwante termen zijn aquitard, een relatief slecht waterdoorlatende laag, en aquiclude (of aquifuge), eveneens een slecht waterdoorlatende laag, die boven of onder een aquifer ligt.
Zeespiegel
Een aantal van ‘swerelds grootste steden bevindt zich aan een kust. Veel havens en agrarische gebieden zijn op rivierdelta’s gebouwd, waar verzakkingen bijdragen aan een aanzienlijke stijging van de zeespiegel. Het bouwen van dijken en andere overstromingsmanagementpraktijken zijn noodzakelijk ter compensatie van de natuurlijke bezinking van deltagronden.
Honderden miljoenen mensen wonen in gebieden die in toenemende mate kwetsbaar zijn voor overstromingen. De stijging van de zeespiegel zou hen uiteindelijk kunnen dwingen om hun huizen te verlaten en te verplaatsen. Laaggelegen eilanden kunnen volledig worden ondergedompeld. In 2007 voorspelden de wereldautoriteiten inzake klimaatverandering, dat volgens de meeste conservatieve schattingen de zeespiegel rond het jaar 2090, wereldwijd 20 tot 40 centimeter boven het niveau van 1990 zou kunnen bereiken. De National Academy of Sciences-voorspellingen van 2009 wijzen erop dat in 2100, de zeespiegel tussen 40 en 140 centimeter zou kunnen toenemen, afhankelijk van hoe de Aarde verder reageert op het veranderende klimaat.
Volksgezondheid
Zeespiegelstijging vormt een onverwacht probleem voor de volksgezondheid. We denken meestal aan de bevolking in de laagste sociaaleconomische groep als het meest kwetsbaar, te wijten aan gebrek aan financiële middelen om te betalen voor de gezondheidszorg. In het geval van de zeespiegelstijging blijkt dat juist de rijkere bevolking het meest kwetsbaar is omdat zij zich het kan veroorloven om in de buurt van de zee te leven. Het feit dat de zeespiegelstijging de welvarende bedreigt, zou eventueel het begin kunnen zijn van een beter detectie- en monitoringsysteem van ziekten die overdraagbaar zijn door insecten, zoals in het geval van Zika, Dengue en Chikungunya.
Over het algemeen is het gevolg van de klimaatverandering op de gezondheid van de mens een relatief weinig onderzocht gebied. Een warmer klimaat zal waarschijnlijk leiden tot langere allergieseizoenen waardoor meer mensen ziek kunnen worden. Het zal ook leiden tot een toename van geschikte omstandigheden zodat geleedpotige vectoren van tropische ziekten kunnen gedijen en meer mensen blootgesteld kunnen worden aan deze omstandigheden. Alles wijst op een stijging van gevallen van de zogenaamde verwaarloosde ziekten zoals de ziekte van Chagas, leishmaniasis, Afrikaanse slaapziekte en de gele koorts. Verwaarloosde tropische ziekten (NTD’s) een groep van virale, parasitaire en bacteriële infectieziekten die meer dan 1,4 miljard van ‘s werelds armste mensen beïnvloedt, waaronder 875 miljoen kinderen. Ze leiden tot ernstige pijn, langdurige arbeidsongeschiktheid, en zijn de oorzaak van de dood van meer dan 500.000 mensen per jaar.
Ontwikkelingsbeleid
In de Stille Oceaan en de Indische Oceaan verdwijnt letterlijk een aantal eilanden geleidelijk als gevolg van de zeespiegelstijging. De Seychellen, Kiribati, Malediven en Micronesië zijn hier voorbeelden van. Zeespiegelstijging is ook in het Caribisch gebied onvermijdelijk. De relatief geringe invloed die de kleine eilandstaten hebben op de wereldwijde koolstofuitstoot, en zelfs als de wereld onmiddellijk al de CO2 uitstoot zou elimineren, dan nog kunnen de Caribische eilanden geconfronteerd worden met ongeveer een meter zeespiegelstijging. In het huidige tempo van de zeespiegelstijging, zou het kunnen dat de eilanden in de regio groot economisch verlies en eigendomsverlies langs de kust zien tegen het jaar 2050.
De regeringen van de kleine eilandstaten worden opgeroepen om voor weerbaarheid tegen sterkere stormen en zware erosie van hun kust en kustgebieden te zorgen. Een deugdelijk ruimtelijk ontwikkelingsbeleid, met inbegrip van mariene ruimtelijke ordening is een belangrijk instrument om veerkracht te promoten.
