Dankbaar voor dit leven
Hé, Maruja kon ta?
Wat gewoon een simpel gesprek had kunnen zijn met een hele simpele vraag aan een hartsvriendin “Hé, Maruja… kon ta ku bida?”(hoe staat het leven?)werd een gesprek van enkele uren. Een gesprek vol emoties, prachtige herinneringen, mooie voorbeelden en verrijkende levenslessen. Een gesprek dat te mooi is om het te laten bij een simpel antwoord “Ik ben dankbaar voor mijn leven”, daarom laat ik alle lezers van Support meedenken en meevoelen wat dankbaarheid is.
Maruja Bogaard aan het woord na mijn vraag “Hé Maruja kon ta ku bida?”
Mijn zoektocht naar gezondheid en welzijn begon lang geleden, maar het moment dat me het meest bijstaat is het moment dat m’n moeder haar eerste beroerte kreeg… Ik streef altijd al naar een gezonde levensstijl: ik dronk geen alcohol, stopte op m’n twintigste met vlees eten en consumeerde – net als ieder ander ‘goed geïnformeerde’ persoon in de westerse wereld – zoveel mogelijk light en 0% vet producten (Cola light, 0% vet melk en yoghurtproducten, en niet te vergeten light chips en koekjes). Zoals menig ander hadden mijn gezondheidskeuzes alles te maken met het ‘er goed uitzien’ en niet zo zeer met ‘me goed voelen’. Alhoewel, me goed voelen en er goed uitzien best wel dicht bij elkaar lagen. Mager zijn was altijd het doel en op jonge leeftijd ontwikkelde ik al een disfunctionele relatie met eten – aan de ene kant extreem beperken om het schoonheidsbeeld dat de samenleving voordroeg na te streven en aan de andere kant me toegeeflijk storten op eten als troost wanneer ik dit beeld niet kon naleven. Toen mijn ouders en mijn huisarts voor het eerst bezorgd werden om het feit dat ik weleens een eetstoornis zou kunnen hebben, was ik zestien. Plotseling, dramatisch gewichtsverlies en obsessieve voedselbeperking deed hun zich zorgen maken om mijn gezondheid. In een poging er zo snel mogelijk bij te zijn, gaven ze mij het boek van Cherry Boone te lezen – het verhaal van de dochter van Pat Boone, die net als ik – opgroeide in de muziekwereld en voor tv-camera’s en aan ‘anorexia nervosa’ leed.
Dit boek was godzijdank de spiegel die ze mij hoopten voor te houden en al snel begon ik weer gebalanceerd te eten. Maar ik had de ‘verboden vrucht’ van het machtsgevoel dat voedselbeperking geeft geproefd… en zo begon de periode van het heen en weer gevecht met een eetstoornis, die soms mijn beste vriend en soms mijn grootste vijand was. ‘Fast-forward’ naar tien jaar later en de eetstoornis die ik altijd dacht ‘onder controle’ te hebben werd mij de baas. Ik hield de schijn niet meer op; m’n gewicht kelderde en ik werd met een dubbele longontsteking opgenomen in het ziekenhuis. Dit keer koste het me weken in het ziekenhuis, zes maanden therapie en na jarenlang in het buitenland op mezelf te hebben gewoond, moest ik weer bij m’n ouders intrekken. Hun liefde, geduld, begrip en onuitputbare steun gaven mij de kracht door één van de moeilijkste periodes van m’n leven heen te komen. Ik moest opnieuw leren hoe eten te waarderen voor de enorme voedzame eigenschappen en leren de drang naar perfectie, die nagenoeg onhaalbare standaarden stelde, in wat ik in m’n leven probeerde te bereiken, los te laten.
Hoe moeilijk deze periode ook was, het wees erop en bewees me dat liefde (van mijn ouders en van goede vrienden) bergen kan verzetten en dat liefde voor jezelf inderdaad ‘The Greatest Love of All’ is.
Het zou nog zo’n tien jaar duren voordat ik me dit echt eigen zou maken, maar wat ik wel in mezelf ontdekte was kracht en veerkracht, die me in de nabije toekomst zouden helpen de opkomst en ondergang van een internationale zangcarrière, het verlies van beide ouders in een korte tijd te verwerken en eigenlijk weer bij nul te moeten starten.
Toen m’n moeder haar eerste beroerte kreeg, zat ik midden in de promo-tour voor het album Azuca’. Na jarenlang te hebben gewerkt aan het opbouwen van m’n zangcarrière, voelde ik me enorm gezegend het punt te hebben bereikt waar ik op een ongelooflijk hoog niveau muziek mocht maken. Ik leefde m’n ultieme droom en de wereld was mijn oester.
Toen kreeg m’n moeder haar beroerte… het telefoontje kwam binnen terwijl ik in het buitenland was voor een optreden… mijn rots en anker herkende niemand meer, kon niet meer praten en was aan de sondevoeding. Op dat moment stond alles stil en de aarde schoof onder me vandaan. Ik vloog zo snel ik kon terug naar huis om bij m’n moeder te zijn en mijn vader te steunen. Haar verblijf in het ziekenhuis zou vier maanden duren en toen ons na twee maanden werd verteld dat zij na haar opname naar een tehuis zou moeten gaan, stortte ook mijn vader in. Een geluk bij een ongeluk was dat ze nu samen op een kamer kwamen te liggen en tenminste elkaars gezelschap hadden. Ik ben gedurende die maanden nog één keer weggeweest voor optredens die ik niet af kon zeggen, maar ik wist dat het voor het laatst zou zijn en dat ik mijn zangcarrière op stop moest zetten. Jaren geleden toen ik door de meest moeilijk periode van m’n level ging, hebben mijn ouders alles op alles gezet om me er doorheen te helpen. Het was geen kwestie van keuze… natuurlijk zou ik op z’n minst hetzelfde voor hen doen. Sterker nog, de zangcarrière die ik had opgebouwd was volledig te danken aan alle kansen die zij mij hadden gegeven om dit na te streven. Ik koos voor zorg aan huis in plaats van een opvangtehuis voor m’n moeder – ze was gedeeltelijk verlamd, maar kon zich verder perfect uiten. We namen twee geweldige zusters in dienst – die ik nog altijd enorm dankbaar ben – maar ik wist dat zelfs met die hulp ik m’n zangcarrière niet op kon pakken. Het was geen offer, want mijn motivatie om m’n ouders het beste te geven wat er nog te geven viel, ging alles te boven. Wat er wel was, was een diepe pijn – de pijn die samen gaat met het los moeten laten van je grootste en eerste liefde… voor mij de muziek.
Gedurende de jaren die m’n moeder bedlegerig was, werd ik hard geconfronteerd met de realiteit van leven met een chronische ziekte en hoe precair gezondheid is. Ik herinner me nog heel goed het ‘7-daagse pillendoosje’ dat tot de nok gevuld was en met alle bijwerkingen van dien. M’n moeder, die eens een sterke, onafhankelijke, levendige, intelligente en onophoudelijke natuurkracht was, lag nu in bed overgeleverd aan degenen die haar verzorgden en haar vaak – terecht of te onterecht – als kind behandelden. Ik zag hoe dit haar pijnigde en frustreerde – van binnen was ze nog steeds die sterke, levendige, intelligente vrouw die nu opgesloten zat in een fragiel lichaam dat het zo goed als begeven had. De resolutie zo gezond mogelijk te leven kwam bij mij sterker op dan ooit te voren. Het was alsof m’n brein alle details van wat nu m’n moeders lot bleek, in een soort memory file opsloeg. Alhoewel in die tijd ongezonde eetgewoontes bij mij op hol sloegen naarmate ik alles op alles zette om om te kunnen gaan met de (financiële) stress iedere maand de zusters te kunnen betalen, en m’n gewicht gestaagd steeg (ik kon me niet veroorloven zelf zwak te worden door m’n ouwe trouwe ‘anorexia vrind’ te hulp te roepen voor enig gevoel van controle, dus zocht ik troost in eten), deed ik mezelf de belofte een weg te zoeken naar een ‘gezondere ik’.
Het leven kan soms, opvallend en zelfs ironisch, de meest moeilijke momenten balanceren met de meest prachtige geschenken… ik was vijf weken zwanger toen mijn vader overleed en mijn zoontje was nog geen jaar oud toen mijn moeder deze wereld verliet. Wat voor mij de meest onmogelijke en pijnlijke gebeurtenis was werd draaglijk en ik kon de kracht opbrengen om verder te gaan, omdat ik nu mijn eigen familie had. Ik was niet het voorbeeld voor de perfecte gezondheid – verre van! Ik had m’n zwaarste gewicht ooit, en het lichaam dat ooit eens drie uur per dag kon dansen bewoog zich moeilijk vooruit door verlammende bekkeninstabiliteit-pijn. Maar ik was oké; écht oké! Ik voelde een diep gevoel van dankbaarheid voor mijn leven. Ik mocht de laatste jaren van het leven van m’n ouders samen met ze doorbrengen, en mij was nu zelfs het geschenk van moederschap gegeven. Opvallend vreemd was dat ik ook rust had gevonden in het overlijden van m’n ouders. Ik hoefde me geen zorgen meer te maken om hun lijden en alhoewel ik ze enorm miste (en nog steeds mis), wist ik dat ze beiden op een betere plek zijn. Ik realiseerde me toen dat ware gezondheid slechts de fysieke manifestatie is van wat er zich van binnen afspeelt – zowel letterlijk als figuurlijk. Ik had het sterke vermoeden dat het met mijn lichaam allemaal wel goed zou komen, zolang ik dat intense gevoel van dankbaarheid en vrede vast kon houden.
In de jaren die volgden, trok mijn dankbaarheid meer en meer aan om dankbaar voor te zijn… twee prachtige zoons, een liefdevolle echtgenoot die mij er constant aan herinnert altijd voor mijn hoogste potentieel te gaan en een leven in een nieuwe stad waar ik overal naartoe kan lopen waardoor m’n lichaam iedere dag sterker en sterker wordt. Alhoewel ik nog niet de mogelijkheid had (beter gezegd, klaar was) om weer muziek te gaan maken, vond ik een grote voldoening en tevredenheid in mijn werk als marketingstrateeg en maakte het me enorm blij mijn klanten te ondersteunen in het creëren van betekenisvolle banden tussen bedrijf en consument. Het was mijn werk voor één van deze klanten die de katalysator werd voor het weer oprakelen van mijn streven naar optimale gezondheid. MLS Curaçao (Medical Laboratory Services) was al zeven jaar klant, toen ze mij eind 2017 vroegen te helpen bij het organiseren van de eerste ‘r/Evolution of Healthcare’ conferentie. Geïnspireerd door hun missie om patiënten de push te geven hun gezondheid in eigen handen te nemen en samen te werken met doktoren in een aansluitende benadering van preventieve gezondheidszorg met behulp met de meest innovatieve nieuwe technologieën, ging ik me steeds meer verdiepen in wat preventieve gezondheidszorg omvatte.
Mijn bevindingen hebben een diepgaande indruk gemaakt op mijn leven en daardoor was de cirkel van mijn zoektocht naar gezondheid en welzijn rond. Hoe dieper ik ging zoeken, hoe meer ik ervan overtuigd was dat gezondheid in de grootste zin van het woord inderdaad van binnen begint. Ik ben me gaan verdiepen in de verschillende pilaren van gezondheid en welzijn en raakte geobsedeerd door de levenswijze van de bewoners in de zogeheten ‘Blue Zones’ en de manier waarop deze honderdjarigen het leven benaderen. Een positieve kijk op het leven, geloof in een Hogere Kracht of iets groter dan zichzelf, een diep gevoel van dankbaarheid, hechte banden en een sterk gemeenschapsgevoel, betekenisvol leven, iedere dag bewegen en zich omringen met de natuur, voedsel eten in de meest natuurlijke staat en een goede nachtrust, waren allemaal bepalende factoren die bijdroegen aan de gezondheid en het lange leven waarvan de bewoners in de Blue Zones genieten. Ik stortte me allereerst op voeding en stond versteld van al het onderzoek dat ernaar duidt dat niet alleen een optimale gezondheid, maar ook een verminderd risico in het krijgen van chronische ziektes zoals diabetes (mijn moeder was al vroeg in haar vijftiger jaren diabeet), hart- en vaatziektes, beroertes en zelfs bepaalde soorten kanker, verbonden zijn aan een optimaal eetpatroon. Een optimaal eetpatroon hield natuurlijk niet in het eten van zwaar bewerkte voedingsmiddelen zoals al die light en 0% vet producten waarvan ik vroeger zo’n fan was, maar het omvatte vooral het eten van voedsel in hun meer natuurlijke staat. Ik werd me bewust van de ongelooflijke gezondheidsvoordelen van een ‘whole foods plant based’ eetpatroon (hoogwaardig plantaardig) en omdat ik al zo’n twintig jaar voornamelijk vegetarisch at, besloot ik aan het begin van dit jaar een feitelijke ‘vegan’ levensstijl te gaan leiden. Al zeg ik liever ‘plantaardig’, voel ik wel enorm voor het concept van ‘kind living’ waarnaar vele vegans streven. Het past bij mijn overtuiging dat we niet alleen goed en lief voor onszelf moeten zijn, door ons lichaam het meest voedzame te geven wat de natuur ons te bieden heeft, maar dat we ook goed moeten zorgen voor deze prachtige aardbol die de Schepper ons gegeven heeft en alles in onze macht moeten doen om het te behouden. Ik heb gelezen dat men ernaartoe werkt dat Nederlanders voor 60 procent plantaardig gaan eten tegen het jaar 2030 in een streven naar duurzaamheid, wat ik een enorm mooi en essentieel initiatief vind.
Het doet me ook goed dat ik zo min mogelijk deelneem aan het zinloze lijden van dieren. ‘eating the rainbow’ is nu voor mij een verrukking en ik heb geleerd om van m’n eten te genieten – en voor een herstelde ‘anorexic’ is dat een enorm geschenk! Ik zeg niet dat ik altijd 100 procent plantaardig eet (ik eet eens in de twee maanden een stuk vis met mijn man, die trouwens vegetarisch is opgevoed en nu ook grotendeels plantaardig eet, en als er ergens geen alternatief is eet ik vegetarisch), maar ik ben lief genoeg voor mezelf om mezelf niet te straffen als ik iets eet wat niet helemaal de ‘vegan vote’ zou krijgen! Ik geloof met geheel mijn hart dat het gaat om ‘kindness’ oftewel lief zijn voor jezelf en voor anderen, van binnen uit.
Dankbaar zijn voor alles wat ons gegeven is, in plaats van klagen over dat wat we niet hebben. Indachtig leven en het leven niet aan ons voorbij laten gaan; of dat nu is door een wandeling in de natuur, even diep in- en uitademen, een dankgebedje zeggen, te mediteren, of iemand toe te lachen. Het bewust zijn van ieder moment kan een gigantische impact hebben op ons leven. Ik probeer m’n kinderen zo goed als ik kan met een sterk gevoel van ‘kindness’ (liefdevol), ‘mindfulness’ en dankbaarheid’ op te voeden. Ik hoop ze op die manier de tools te geven om later liefdevolle, veerkrachtige, en insluitende burgers van de mensheid te kunnen zijn. Als ik ze dan ook nog eens ervan kan overtuigen dat patat en ketchup niet tot de ‘dagelijkse groep van vijf’ groente en fruit behoort, dan ben ik helemaal blij!
Als ik terugkijk op de afgelopen tien, twintig jaar, op alles wat het leven op mijn pad gebracht heeft – zowel het mooie als het schijnbaar moeilijke – dan ben ik intens dankbaar en gelukkig. Gelukkig dat ik nu mijn lichaam zo goed als ik kan het beste geef, dat ik probeer zo vaak mogelijk te bewegen, dat ik m’n best doe een dankbaar en betekenisvol leven te leiden, dat ik een sterk geloof heb en dat ik hopelijk ergens in de buurt van de gezonde ‘honderdjarigen’ van de Blue Zones mag komen – en nog heel lang mag genieten van m’n kinderen en hopelijk m’n kleinkinderen. Alle moeilijke momenten waren een levensles die me dichterbij mijn doel van een optimale gezondheid en welzijn brachten. Ik ben verre van perfect, maar dat is helemaal oké. Had ik dat maar aan dat meisje met anorexia, dat streefde naar perfectie, kunnen zeggen. Ik had haar veel pijn kunnen besparen. Maar door de pijn is ze gegroeid en voor die groei ben ik enorm dankbaar.
En voor wat betreft de muziek… die grote, eerste liefde die ik los moest laten? Die is nergens heengegaan… De muziek was er altijd, stilzwijgend, wachtend om herontdekt te worden, wanneer ik de pijn en de illusie van verlies los kon laten en mijn weg terug kon vinden. Aarzelend, maar vastberaden, doe ik m’n herintrede in de muzikale wereld – allereerst door het brengen van de blijde kerstboodschap op mijn muzikale manier, beïnvloed door alles wat ik heb mogen meemaken in de afgelopen jaren en de verschillende culturen die ik heb mogen kennen. De verwerkelijking van dit project is puur tot stand gekomen dankzij de gulle en liefdevolle inspanning van muziekvrienden (zoals de hyper-talentvolle Mike Del Ferro, Gary Fransisca en Mikel Foendoe) en het onvermoeide, geduldige, passievolle en geniale meesterschap van mijn echtgenoot Dean McCarthy, arrangeur en producent. Mocht je in aanraking komen met de muziek, zie het dan als een geschenk vanuit een intens dankbaar, liefdevol en hoopvol hart.
…En hoe is het nu met jou?
Ik zat stil, pinkte een traan weg en kon niets anders over mijn lippen krijgen dan… “goed” en in gedachten “woauww, wat een prachtig mens!”